معمولاً ما یک بلندگو را به عنوان یک واحد مستقل در نظر نمی گیریم. اسپیکر ها معمولاً جزئی از اجزای سازنده یک سیستم دیگر اند. تصور اکثریت مردم این است که هر دستگاه پخش صدایی با قابلیت های مختلف به تنهایی یک اسپیکر است اما این دستگاه های چند کاره سیستم های صوتی اند که بزرگ ترین بخش سازنده آن ها یک یا چند اسپیکر یا بلندگو است. در این جا ما خلاصه ای از اجزای تشکیل دهنده یک بلندگو یا اسپیکر را به شما نشان خواهیم داد و شما را با قطعات بلندگو آشنا خواهیم کرد.
یوغ یا صفحه نگهدارنده پایینی، اجزای آهن ربایی اسپیکر
پشت بلندگو یک قطعه فلزی بزرگ وجود دارد که نگهدارنده آهن ربا است. این قطعه نه تنها یک توده فلزی گران قیمت و سنگین است، بلکه احتمالا بیش از سایر اجزای اسپیکر بر کارایی و ثبات قسمت آهنربایی تأثیر می گذارد. کیفیت محافظ مگنت اثرات بسیار مهمی بر مکانیزم، اعوجاج و دمای سیم پیچ می گذارد. شکل یوغ، فرآیند تولید آن و مواد مورد استفاده برای تولید آن همگی بر نحوه صدای اسپیکر تأثیر می گذارد. با استفاده از تجربه و تکنیک های تجزیه و تحلیل عناصر، ما می توانیم جریان مدار مغناطیسی را بهینه کنیم، از نقاط اشباع اجتناب کنیم و بهترین عملکرد را از ساختار اسپیکر بدست آوریم.
مگنت یا آهن ربا
آهن ربا یکی از اجزای اسپیکر است که نیروی محرکه بلندگو را تشکیل می دهد. آهن ربا ها در انواع مختلف با مشخصات و اندازه های مختلف وجود دارند. وزن آهن ربا به تنهایی تاثیر کمی دارد. اما اندازه و مواد تشکیل دهنده آن برای کارآمدی بیشتر اجزای موتور اسپیکر باید حتماً بررسی شود. ما به اسپسکر هایی نیاز داریم که در اندازه و نوع سیستمی که طراحی می کنیم کاملاً درست کار کنند و با اجزای دیگر سیستم ما متناسب باشند. هر نوع ماده مغناطیسی هنگام طراحی ویژگی های متفاوتی دارد، نادیده گرفتن خواص مواد مغناطیسی منجر به مونتاژ های ناکار آمد، بیهوده یا مغناطیس زایی ناخوشایند می شود.
صفحه رویی برای نگه داشتن اجزای مگنتی اسپیکر
این قسمت به همراه یوغ و آهنربا مدار مغناطیسی را تکمیل می کند. اگر خیلی نازک باشد سریع اشباع می شود و کارایی خود را از دست می دهد و باعث نا هماهنگی می شود. اگر هم بسیار ضخیم باشد میدان مغناطیسی را پراکنده خواهد کرد و باعث از دست دادن حساسیت و پویایی بلندگو می شود. قطر داخلی و خارجی آن نیز بسیار مهم است. زیاد بودن قطر صفحه رویی برای تولید صدا و کنترل کیفیت بسیار ساده تر است، اما به دلیل پایین بودن قدرت میدان مغناطیسی و اتلاف گرما ضعیف عمل می کند. اگر هم آن را بسیار نازک کنید، اسپیکر در مشخصات بازاریابی عالی به نظر می رسد، اما در استفاده در دنیای واقعی دوام چندانی نخواهد داشت.
بدنه یا شاسی اسپیکر
معمولاً بدنه اسپیکر بر اساس سبک قرار گیری اجزای دیگر و قیمت آن انتخاب می شوند. ما شاسی را بیشتر با معیار های صوتی انتخاب می کنیم. یک شاسی نامناسب در هنگام ارتعاش و انعطاف پذیری وضوح صدای اسپیکر را کم کرده و انرژی را جذب خود می کند.
هر نوع و شکلی در شاسی ها می تواند زمینه صوتی خاص خود را ایجاد کند. شاسی اشتباه، موجب نا هماهنگی میدان مغناطیسی اسپیکر شده و باعث ایجاد اعوجاج و از بین رفتن صدای سیستم شما می شود.
سیم پیچ صدا یا ویس کویل
سیم پیچ، بسیار بیشتر از یک سیم پیچیده شده در دور یک ساب است. اگر یک سیم پیچ را برش دهید و آن را زیر میکروسکوپ قرار دهید متوجه می شوید که قوام و کشش سیم پیچ، استفاده از لعاب و چسب و ترکیب سیم می تواند تأثیرات بسیار مهمی بر عملکرد سیم پیچ داشته باشد.
شما می توانید از مشخصات و سیم یکسانی استفاده کنید، اما سیم پیچ هایی داشته باشید که از نظر کارایی و قدرت با یک دیگر تا 50 درصد تفاوت داشته باشند. تنها با نحوه پیچاندن سیم ها، انتخاب نوع لعاب و چسب می توان کارایی سیم پیچ ها را تا حد زیادی تغییر داد. تنها با دانستن نحوه پیچاندن سیم در سیم پیچ های سیم گرد یا سیم مسطح (روبان) می توانیم به ثبات و عملکردی بهتر در اسپیکر خود دست پیدا کنیم. همچنین آشنایی با خواص و نوع کار کرد مواد مورد استفاده در سیم پیچ به ما در ساخت اجزای اسپیکر کمک زیادی می کند.
اسپایدر یا دمپر اسپیکر
دمپر یا اسپایدر اغلب به عنوان یک جزء بسیار ناچیز در نظر گرفته می شود. تصور می شود دمپر فقط برای نگه داشتن سیم پیچ در جای خود استفاده می شود، در حالی که اسپایدر یکی از اجزای اصلی اسپیکر است. این ورق نازک بخش مهمی برای پخش صدا های فرکانس پایین و قدرت مکانیکی بلندگو است. احتمالاً باز هم تصور می کنید اسپایدر یک بخش ساده است و نیازی به بررسی ندارد، اما بهتر است بدانید اگر اسپایدر شما مناسب نباشد باعث ایجاد نا هماهنگی می شود و می تواند پس از چند ساعت کار، صدای اسپیکر شما را خراب کند. اندازه، شکل و موادی که اسپایدر از آن تهیه شده از عوامل مهمی در طراحی آن هستند و باید همگی متعادل باشند.
دیافراگم اسپیکر
دیافراگم بزرگترین عامل تعیین کننده فرکانس و صدای کلی بلندگو است. همچنین بیشترین فشار مکانیکی روی این قسمت است، بنابراین تأثیر زیادی بر روی قدرت صدا دارد. جنس و شکل بدنه دیافراگم از تنوع تقریباً نامحدودی برخوردار است. دیافراگم ها از ترکیب مواد طبیعی و مصنوعی مانند رزین و لاک در غلظت های مختلف ساخته می شوند.
در ساخت این قسمت از بلند گو نوع ترکیب، غلظت، وزن و انعطاف پذیری مواد همگی نیاز به بررسی دقیق دارد. علاوه بر این، شکل یا مشخصات دیافراگم نیز مهم است، به عنوان مثال اسپیکری که برای سیستم دوطرفه طراحی شده است دارای پروفیل مخروطی بسیار متفاوتی با ساب ووفر خواهد بود. دیافراگم همان پرده نازکی است که اگر پاره شود صدای اسپیکر پر از خش می شود پس مراقب آن باشید.
سورراند یا Surround یکی دیگر از اجزای اسپیکر
سوراند که گاهی اوقات دامپر جلو نامیده می شود و دیافراگم را به شاسی متصل می کند. سوراند به همراه اسپایدر، حرکات دیافراگم را کنترل می کند. همچنین سوراند نحوه جذب انرژی ای که از طریق دیافراگم جذب می شود را تعیین می کند. اگر این قسمت به خوبی نصب نشود یا با بقیه اجزای اسپیکر متناسب نباشد، در ابتدا خرابی مکانیکی به بار می آورد و سپس باعث نا هماهنگی صدا و ایجاد اعوجاج می شود.
داست کَپ یا در پوش گرد و غبار
اگرچه همانطور که از نامش پیداست گرد و غبار و کثیفی را از سیم پیچ صوتی دور نگه می دارد، اما یکی از اجزای دیافراگم نیز هست و بر پاسخ فرکانسی و کار کرد دیافراگم تأثیر مستقیم دارد. این قسمت کوچک می تواند کار کرد دیافراگم را کنترل کند و مانع از پاره یا خراب شدن آن شود. این بخش نیز اگر پاره یا خمیده شود صدای اسپیکر دارای خش می شود.
چسب هایی که اجزای اسپیکر را کنار هم محکم می کند
برای متصل کردن اجزای اسپیکر به یک دیگر انواع زیادی چسب با قیمت ها و ویژگی های مختلف وجود دارد. برخی از این چسب ها به تجهیزات تخصصی یا کوره های پخت نیاز دارند. برخی دیگر از این چسب ها نیز فقط برای کار های خاص مورد استفاده قرار می گیرند. برای هر قسمت بلندگو از یک چسب خاص استفاده می شود، مثلاً، برای نصب سوراند یا دیافراگم، می توانیم از 3 یا 4 نوع چسب مختلف استفاده کنیم که هر یک از آن ها نقاط ضعف و قوت خاص خود را دارند. بهتر است بدانید که نوع چسب مورد استفاده در ساخت اسپیکر تاثیر زیادی بر صدای آن خواهد گذاشت. البته هنگام انتخاب چسب برای هر قسمت باید هزینه های تهیه و مشکلاتی که هنگام کار کردن با چسب ها وجود دارد را نیز در نظر گرفت.